Z roku na rok rośnie liczba osób w starszym wieku w stosunku do ogólnej liczby ludności a co za tym idzie coraz częściej występują zespoły otępienne (dotyczą 3-11% > 65 lat oraz 40% > 90 lat), które znacząco wpływają na pogorszenie stanu zdrowia.
Otępienie to zespól kliniczny spowodowany schorzeniem mózgu o charakterze postępującym i/lub przewlekłym. Objawami chorób otępiennych są zaburzenia myślenia, pamięci, liczenia, orientacji, mówienia, czy też rozumienia. Według klasyfikacji ICD-10, która kategoryzuje otępienie według kryterium neuropatologicznego zalicza się: otępienie w chorobie Alzheimera, otępienia naczyniowe, otępienie w innych chorobach niesklasyfikowanych oraz otępienie bliżej nieokreślone.
Osłonki mielinowe nerwów oraz błony biologiczne składają się z kwasów tłuszczowych, które wpływają na prawidłowe funkcjonowanie mózgu i całego układu nerwowego. Przykładowo kwas DHA (dekozaheksaenowy) wchodzący w skład nienasyconych kwasów tłuszczowych wydłuża czas życia neuronów, wpływa na poprawę krążenia w naczyniach mózgowych a także chroni przed odkładaniem się beta-amyloidu, odpowiedzialnego za występowanie choroby Alzheimera.
Przeprowadzono badania, za pomocą których stwierdzono, że spożycie kwasów tłuszczowych nasyconych (pochodzenia zwierzęcego) jak i trans nienasyconych kwasów tłuszczowych (utwardzone margaryny, żywność przetworzona, słodycze) prowadzi do zwiększonego ryzyka zachorowania na chorobę Alzheimera w porównaniu do diety bogatej w kwasy tłuszczowe omega 3 oraz omega 6 (oczywiście ważna jest odpowiednia proporcja między tymi kwasami).
Stwierdzono również, że niski poziom kwasów tłuszczowych omega-3 przekłada się na podwyższenie poziomu homocysteiny co może prowadzić do występowania choroby naczyń powodujących zaburzenia czynności poznawczych.
Niedobór witamina również może wpływać na zwiększone występowanie zespołów otępiennych. Tkanka mózgowa jest bardzo wrażliwa na działanie wolnych rodników, które zwiększają stres oksydacyjny w organizmie jednocześnie prowadząc do niekorzystnych zmian w układzie nerwowym. Dlatego ważna jest odpowiednia podaż witamin o działaniu antyoksydacyjnym, które mogą także obniżyć poziom homocysteiny we krwi. Chodzi głównie o witaminy; E, C, beta-karotenu, B6, B12, D, kwas foliowy.
Więcej informacji oraz wyników badań dotyczących wpływu składników odżywczych na choroby otępienne znajdziecie w literaturze źródłowej.
„Choroby otępienne a żywienie – witaminy i kwasy tłuszczowe”, K. Kulik-Kupka, B. Zubelewicz-Szkodzińska, Postępy Dietetyki w Geriatrii i Gerontologii 2016, 3, str. 4-9
