Otyłość a operacje bariatryczne

Jak już wiadomo, otyłość jest jedną z najpoważniejszych chorób cywilizacyjnych XXI w. Otyłość jest głównie wynikiem siedzącego trybu życia oraz nieodpowiedniej diety bogatej w produkty wysokoprzetworzone i wysokokaloryczne. Nieleczona otyłość może przyczynić się do wystąpienia cukrzycy typu II, insulinooporności, nadciśnienia, miażdżycy oraz innych chorób sercowo-naczyniowych, które mogą się zakończyć udarem lub zawałem.

Jedną z metod leczenia otyłości są zabiegi bariatryczne. Wskazania do operacyjnego leczenia otyłości to:

  • BMI >40 bez chorób współistniejących
  • BMI >35 z jednym schorzeniem współistniejącym np. nadciśnienie, bezdech senny, niealkoholowe stłuszczenie wątroby, cukrzyca typu II
  • Ważna jest największa udokumentowana masa ciała pacjenta

Najczęściej wykonywaną operacją bariatryczną jest rękawowa resekcja żołądka a więc wycięcie części żołądka.     

Przygotowanie do operacji to etap, w którym dietetyk powinien ocenić sposób żywienia pacjenta, znaleźć błędy żywieniowe oraz skorygować je poprzez właściwą edukację.
Pacjent powinien; spożywać posiłki w regularnych odstępach czasu w pełnym skupieniu, umiejętnie czytać etykiety produktów spożywczych, eliminować produkty wysokoprzetworzone, jeść odpowiednie ilości warzyw i owoców, wybierać zdrowe tłuszcze itd.
Zmiana nawyków żywieniowych na tym etapie może zapewnić spadek masy ciała jeszcze przed operacją co wcale NIE DYSKWALIFIKUJE chorego z zabiegu. Wręcz przeciwnie, pacjenci, którzy chudną przed zabiegiem mają mniejsze ryzyko komplikacji okołooperacyjnych, mniejszy ubytek krwi zaś rekonwalescencja po zabiegu jest znacznie szybsza.

Dietetyk również edukuje Pacjenta jakie są najważniejsze zasady diety pooperacyjnej. Wszystko po to aby Pacjent uniknął nieprzyjemnych dolegliwości po zabiegu m.in. bóle brzucha, wymioty, zaparcia, biegunki, refluks oraz dumping-syndrome.

Dumping syndrome to grupa dolegliwości mogących wystąpić po spożyciu posiłku z dużą zawartością cukru lub/i tłuszczu np. słodycze, słodkie napoje, lody. Wczesny dumping syndrome występuje 30-60 minut od spożycia posiłku i objawia się bólami brzucha, biegunką, wymiotami, palpitacjami, tachykardią, obniżonym ciśnieniem krwi. Późny zaś występuje po 1-3 godzinach po posiłku i powoduje pocenie, palpitacje, osłabienie, głód, drgawki, dezorientację, hipoglikemie.

Najważniejsze zasady odżywiania się po operacji to; dostosowanie odpowiedniej pojemności oraz konsystencji potraw/produktów, dokładne gryzienie, regularność spożywania posiłków, jedzenie w skupieniu, stopniowe rozszerzanie diety, odpowiednia zawartość białka, tłuszczów i węglowodanów w diecie, unikanie cukrów prostych, tłuszczów trans, picie odpowiedniej ilości wody, suplementacja witamin i składników mineralnych.

Każdy tydzień/miesiąc po operacji to ciągła kontrola, nauka oraz dostosowywanie odpowiedniej diety do stanu zdrowia Pacjenta. Wizyty u dietetyka powinny odbywać się regularnie celem analizy stosowanej diety oraz ugruntowania nowych nawyków żywieniowych i stylu życia co jest decydujące w utrzymaniu rezultatu operacji.

Sama operacja nie zagwarantuje, że Pacjent będzie do końca życia chudł.

Niewłaściwa dieta, powrót do złych nawyków żywieniowych, brak aktywności fizycznej, nieodpowiednia podaż składników odżywczych może spowodować ponowny wzrost masy ciała i zmaganie się ze schorzeniami współwystępującymi.

„Rola dietetyka w prowadzeniu chorego leczonego bariatrycznie”, L. Podgórska, K. Paśnik, Piel. Zdr. Publ. 2014, 4, 3, 277-283