Ciśnienie tętnicze – jest to siła z jaką krew działa na naczynia.
Nadciśnienie rozpoznajemy gdy jego wartość jest większa niż 140/90 mmHg.
Zakresy ciśnienia tętniczego:
Optymalne <120/<180 mmHg
Prawidłowe <130/<85 mmHg
Wysokie prawidłowe 130-139/80-85 mmHg
Nadciśnienie pierwszego stopnia 140-159/90-99 mmHg
Nadciśnienie drugiego stopnia 160-179/100-109 mmHg
Nadciśnienie trzeciego stopnia >180/>110 mmHg
Nadciśnienie jest jednym z czynników ryzyka chorób serca, chorób nerek, udaru mózgu. Częściej występuje u osób z otyłością typu „jabłko”.
Przyczyny nadciśnienia:
1. Nadciśnienie pierwotne (występujące u 90% chorych) – przyczyna jest nieznana, choć przypuszcza się, że występuje dziedzicznie.
2. Nadciśnienie wtórne (występujące u 10% chorych) – przyczynami są: choroby nerek, nadczynność tarczycy, palenie tytoniu, otyłość, nieprawidłowa dieta, choroby serca, stres, guz mózgu, choroby gruczołów dokrewnych (zespół Cushinga), choroby reumatyczne.
Objawy nadciśnienia:
Uczucie ucisku, bóle i zawroty głowy
Przyspieszona akcja serca
Bezsenność
Przy długotrwałych objawach pojawia się uczucie duszności po wysiłku oraz bóle serca
Zalecenia dietetyczne:
Zacznijmy od zaprzestania palenia tytoniu i picia alkoholu. Następnie postarajmy się zwiększyć aktywność fizyczną i zredukować stres.
Celem diety jest ograniczenie soli kuchennej! Lepiej zastąpić ją ziołami i łagodnymi przyprawami. Zaleca się czosnek (obniżający ciśnienie), bazylię, oregano, majeranek, zieloną pietruszkę, koperek. Pamiętajmy, że sól, którą jemy nie pochodzi jedynie z solniczki. Sól zawarta jest też w wędlinach, pieczywie i wielu innych produktach. Dzienna podaż soli ze wszystkich źródeł powinna wynosić 5 g (jedną łyżeczkę). Niestety jemy jej o wiele więcej. Unikamy produktów/potraw, które podnoszą ciśnienie, zawierające sporą ilość soli. Zalicza się do nich m.in.: chipsy, chrupki, krakersy, paluszki, kiszonki, konserwy, wędzone mięso/ryby, produkty marynowane, Fast foody.
Spożywajmy więcej produktów bogatych w potas, który reguluje ciśnienie oraz pracę serca. Gdzie go znajdziemy? Banany, pomidory, czarne porzeczki, nać pietruszki, szpinak, ziemniaki, rośliny strączkowe, natka pietruszki, otręby pszenne, orzechy włoskie.
Pamiętajmy także o odpowiedniej podaży wapnia oraz magnezu, które pomagają utrzymać prawidłowe ciśnienie tętnicze.
Osoby chorujące na nadciśnienie, przyjmujące leki moczopędne powinny dostarczać do organizmu więcej witaminy C – jest ona bowiem w dużych ilościach wypłukiwana wraz z moczem.
Nadciśnieniu często towarzyszą dyslipidemie, dlatego też zalecane jest ograniczenie tłuszczów zwierzęcych na korzyść tłuszczów roślinnych. Pamiętajmy o dostarczaniu kwasów tłuszczowych omega 6 oraz omega 3 – mają działanie hipotensyjne a więc zmniejszające wartości ciśnienia.
Nadciśnienie a kawa:
U osób, które regularnie piją kawę może występować tolerancja na kofeinę. U tych osób podwyższenie ciśnienia po wypiciu jednej szklanki kawy jest minimalne. Odwrotnie jest u osób, które kawy nie spożywają. Biorąc pod uwagę zalecenia z 2013 (Polish Heart Journal) większość badań była niewystarczająca aby sformułować jednoznacznie zalecenia odnośnie picia kawy w odniesieniu do nadciśnienia tętniczego.
UWAGA: Dieta bogato białkowa podnosi ciśnienie, natomiast bogato węglowodanowa obniża.
17 maja został ustanowiony Światowy Dzień Nadciśnienia Tętniczego (przez WHL, World Hypertension League). Celem jest rozpowszechnianie wiedzy na temat nadciśnienia i zachęcanie to wykonywania regularnych badań kontrolnych.
